سی تی آنژیوگرافی

در سی. تی. آنژیو، ماده حاجب (ماده‌ای برای افزایش کنتراست در پرتونگاری) با سرعت بالا در ورید دست تزریق می‌شود. سپس این ماده به قلب و بعد از آن به سایر ارگان‌های بدن منتقل می‌شود. با در نظر گرفتن زمان ورود ماده حاجب به شریان‌های ارگان مورد نظر از آن عکسبرداری می‌شود. برای مثال زمانی که ماده حاجب را به ورید دست تزریق می‌کنند حدود 10 ثانیه بعد دارو به قلب وارد  و از آن خارج می‌شود. سپس حدود 20 ثانیه بعد وارد عروق شکم می‌شود و حدود 30 ثانیه بعد از آن به عروق پا می‌رود. قبلا برای تصویربرداری از شریان با دستگاه معمولی استفاده می کردنند که در این روش لازم بود بيمار را به اتاق آنژیوگرافی ببرند و شریان را در پا سوراخ کنند و این کار را انجام دهند. اما الان تنها با تزریق ماده حاجب در دست مثل سایر تزریق‌های وریدی این کار را انجام می‌دهند. به این ترتیب انجام یک آنژیوگرافی معمولی که کاري وقت‌گیر و سخت است، کنار گذاشته شده است.

بیمار 15 تا 20 دقیقه بعد مرخص می‌شود

بیمار بعد از انجام عکسبرداری در سی. تی. آنژیوگرافی می‌تواند 15 تا 20 دقیقه بعد مرخص شود و مشکلی نخواهد داشت. سی. تی. آنژیوگرافی عمل دردناکی نیست. فقط گاهی‌اوقات زمانی که ماده حاجب با سرعت داخل ورید تزریق می‌شود ممکن است ورید پاره شود و ماده زیر پوست برود که البته این اتفاق بسیار نادر است و سالی یک یا دو بار بیشتر رخ نمی‌دهد. هزینه سی. تی.آنژیوگرافی تقریبا یک‌سوم آنژیوگرافی است. البته سی. تی. آنژیوگرافی انواع مختلفی دارد برای مثال می‌توان به سی. تی. آنژیوگرافی مغز، قلب، ریه و... اشاره کرد. هزینه آن بسته به نوع سی.تی. آنژیو و دولتی یا خصوصی بودن بیمارستان می‌تواند از 100 تا 600 هزار تومان متفاوت باشد. سی. تی. آنژیو توسط رادیولوژیست‌ها در مراکز مختلف دولتی و خصوصی پیشرفته کشور از جمله بیمارستان امام خمینی انجام می‌شود. حداقل 10 تا 12 دستگاه خیلی خوب برای انجام سی. تی. آنژیو در ایران موجود است.

چه زمانی آنژیوگرافی به سی. تی. آنژیو ترجیح داده می‌شود؟

گاهی‌اوقات شک بالینی پزشک مبنی بر اینکه بيمار گرفتگی رگ دارد، زياد است. در چنین مواقعی از ابتدا بيمار آنژیو‌گرافی می‌شود. اما گاهی‌اوقات شک بالینی پزشک خیلی زیاد نیست. بنابراین سی. تی. آنژیو انجام می‌شود. در هر حال تکنیک سی. تی. آنژیو به اندازه آنژیوگرافی دقیق نیست. اگر احیانا سی. تی. آنژیوگرافی یک رگ تنگ را نشان بدهد این تنگی حتما باید با آنژیوگرافی تایید شود. یعنی اگر سی. تی. آنژيوگرافی نشان دهد رگ آنقدر تنگ است که نیاز به عمل جراحی دارد، جراح با گزارش سی. تی. آنژیو بيمار را به اتاق عمل نمی‌برد. بلکه مجدد آنژیوگرافی انجام می‌دهد و با گزارش آنژیوگرافی او را جراحی می‌کند. بنابراین اگر شک بالینی پزشک در مورد گرفتگی رگ زیاد باشد انجام سی. تی. آنژیوگرافی در واقع تحمیل یک هزینه اضافی به بيمار خواهد بود.

آنژیوگرافی چگونه انجام می‌شود؟

برای انجام آنژیوگرافی، بیمار در بیمارستان بستری و در محل کشاله ران یک سوراخ کوچک ایجاد می‌‌شود. سپس یک لوله باریک از رگ پا به داخل رگ‌های قلب فرستاده می‌شود. بعد از آن، مواد مورد نظر (ماده حاجب) به درون لوله تزریق می‌شود و به رگ‌های قلب منتقل می‌شود. در این حین از رگ‌ها عکس گرفته می‌شود تا گرفتگی عروق، درصد تنگی و اینکه کدام رگ در کجای رگ تنگ قرار دارد، مشخص شود.

در آنژیوگرافی کرونر یک کاتتر یا لوله توخالی از طریق یک شریان (شریان فمورال کشاله ران یا شریان رادیال مچ دست) به داخل آئورت وارد می شود و سپس به ابتدای رگ قلب وارد شده و ماده حاجب به داخل عروق تغذیه کننده قلب تزریق می شود. این ماده حاجب توسط اشعه x تصویرسازی شده و نمایی از عروق قلب به وجود می آید. در این روش چنانچه هر نوع گرفتگی شدید داخل عروق قلب مشاهده شود که قابل باز کردن باشد،ه با استفاده از ابزاری مانند بالون یا استنت باز خواهد شد ( آنژیوپلاستی ).

یک روش مشابه سی تی آنژیوگرافی قلب بررسی کلسیم عروق قلب است. در این روش با استفاده از نوع خاصی از سی تی میزان کلسیم عروق قلب ارزیابی می شود. هرچه میزان کلسیم عروق بالاتر باشد، شانس وجود بیماری عروق کرونر قلب بیشتر خواهد بود. طی این روند ماده حاجبی داخل عروق تزریق نمی شود.

خطرات سی تی آنژیوگرافی قلب

در این روش از اشعه ایکس جهت تشخیص استفاده می شود. پس شما و بدنتان برای چند دقیقه تحت تاثیر اشعه ایکس خواهید بود. میزان اشعه دریافتی  به نوع دستگاهی که از آن استفاده می شود،بستگی دارد. بطور متوسط میزان اشعه ای که توسط فرد طی یک سی تی آنژیوگرافی قلب دریافت می شود، معادل یک تا ۵ سال اشعه در زندگی معمول است. شانس ابتلا به سرطان در ازای این مقدار اشعه هنوز کاملا مشخص نمی باشد؛ ولی بسیار اندک است.

به دلیل صدمات بالقوه اشعه برای جنین این روش برای مادران حامله ممنوع است. گاهی برخی بیماران به ماده حاجب آلرژی دارند؛ که در این صورت بیمار باید به پزشک اطلاع دهد.

آمادگی های لازم سی تی آنژیوگرافی قلب

پزشک شما را جهت آمادگی سی تی آنژیوگرافی آگاه می سازد. از چهار ساعت قبل از انجام سی تی آنژیوگرافی قلب غذا میل نکنید. می توانید مایعات مصرف کنید ولی مواد حاوی کافئین ممنوع است؛ زیرا باعث افزایش ضربان قلب شده که در انجام سی تی آنژیوگرافی قلب اخلال ایجاد می کند. می توانید به راحتی هم قبل و هم بعداز آنژیوگرافی رانندگی نمایید.